Les 190
(9 juli)
Ik kies de vreugde van God in plaats van pijn.
1. Pijn is een verkeerd perspectief. Wanneer ze in enige vorm ervaren wordt is dat een bewijs van zelfbedrog. Ze is in het geheel geen feit. Ze neemt geen vorm aan die niet zal verdwijnen als die juist wordt bezien. Want pijn verkondigt dat God wreed is. Hoe zou ze in enige vorm werkelijk kunnen zijn? Ze getuigt van de haat van God de Vader jegens Zijn Zoon, van de zondigheid die Hij in hem ziet en Zijn waanzinnig verlangen naar wraak en dood.
2. Kunnen zulke projecties bevestiging vinden? Kunnen ze iets anders zijn dan totaal onwaar? Pijn is slechts een getuige van de vergissingen die de Zoon maakt in wat hij denkt dat hij is. Het is een droom van wrede vergelding voor een misdaad die onmogelijk kan zijn begaan, voor een aanval op wat totaal onaantastbaar is. Het is een nachtmerrie over verlating door een Eeuwige Liefde, die niet bij machte is de Zoon te verlaten die Zij uit liefde geschapen heeft.
3. Pijn is een teken dat illusies op de troon zitten in plaats van de waarheid. Ze toont aan dat God verloochend wordt, verward met angst, en gezien als dwaas en verrader van Zichzelf. Als God werkelijk is, is er geen pijn. Als pijn werkelijk is, is er geen God. Want wraak maakt geen deel uit van liefde. En angst, die liefde ontkent en pijn gebruikt om te bewijzen dat God dood is, heeft laten zien dat de dood de overwinnaar van het leven is. Het lichaam is de Zoon van God, bederfelijk in de dood, en even sterfelijk als de Vader die hij gedood heeft.
4. Laat zulke dwaasheid rusten in vrede! De tijd is gekomen om te lachen om zulke waanzinnige ideeën. Het is niet nodig om ze als barbaarse misdaden of geheime zonden met zware gevolgen te beschouwen. Wie anders dan een krankzinnige kan ze opvatten als oorzaak van iets? Pijn, hun getuige, is even dwaas als zij en hoeft evenmin te worden gevreesd als de waanzinnige illusies die ze beschermt en waarvan ze probeert te bewijzen dat ze nog altijd waar zijn.
5. Het zijn alleen jouw gedachten die je pijn bezorgen. Niets buiten je denkgeest kan jou op enigerlei wijze schaden of verwonden. Er is geen oorzaak buiten jezelf die op je neer kan komen en bedruktheid kan brengen. Niemand anders dan jij beïnvloedt jou. Er is niets ter wereld dat de macht heeft jou ziek, bedroefd, zwak of fragiel te maken. Maar jij bent het die de macht heeft alle dingen die je ziet de baas te zijn door eenvoudig te herkennen wat jij bent. Wanneer jij ziet dat ze onschadelijk zijn, zullen ze jouw heilige wil als de hunne aanvaarden. En wat als beangstigend werd gezien, wordt nu een bron van onschuld en heiligheid.
6. Mijn heilige broeder, denk eens een moment hieraan: de wereld die jij ziet doet niets. Ze heeft absoluut geen gevolgen. Ze is slechts de weergave van jouw gedachten. En ze zal volkomen veranderen zodra jij besluit je denken te veranderen en jij de vreugde van God kiest als wat jij werkelijk verlangt. Jouw Zelf straalt in deze heilige vreugde, voor eeuwig en altijd onveranderd, onveranderlijk, onveranderbaar. En zou jij een klein hoekje van je denkgeest zijn eigen erfgoed ontzeggen, en het behouden als hospitaal voor pijn, een verziekte plaats waar levende wezens uiteindelijk moeten heengaan om te sterven?
7. De wereld lijkt je misschien pijn te bezorgen. En toch heeft de wereld, zelf oorzaakloos, niet de macht te veroorzaken. Zelf een gevolg, kan ze geen gevolgen hebben. Zelf een illusie, is ze wat jij wenst. Jouw ijdele wensen tonen zich in haar pijnen. Jouw vreemde verlangens bezorgen haar boze dromen. Jouw doodsgedachten omhullen haar met angst, maar in jouw milde vergeving lééft ze.
8. Pijn is het idee van kwaad dat vorm aanneemt en een ravage aanricht in jouw heilige denkgeest. Pijn is het losgeld dat jij graag betaald hebt om niet vrij te zijn. In pijn is de Zoon die Hij liefheeft aan God ontzegd. In pijn lijkt angst te zegevieren over liefde, en tijd de eeuwigheid en de Hemel te vervangen. En de wereld wordt een wreed en bitter oord waar leed heerst en kleine vreugden wijken voor de hevige aanval van gruwelijke pijn die erop loert om alle vreugde in ellende te smoren.
9. Leg je wapens neer en ga zonder verdediging de stille plaats binnen waar de hemelse vrede alles tenslotte in stilte bewaart. Leg alle gedachten aan gevaar en angst af. Laat geen aanval met jou mee naar binnen gaan. Leg het wrede zwaard des oordeels neer dat je tegen je eigen keel houdt, en stop de vernietigende aanslagen waarmee jij je heiligheid probeert te verbergen.
10. Hier zul je inzien dat er geen pijn is. Hier behoort de vreugde van God jou toe. Dit is de dag waarop het jou gegeven is de les te begrijpen die heel de kracht van de verlossing bevat. Het is deze: pijn is illusie, vreugde werkelijkheid. Pijn is niets dan slaap, vreugde is ontwaken. Pijn is bedrog, alleen vreugde is waarheid.
11. En zo maken we opnieuw de enige keuze die ooit kan worden gemaakt: we kiezen tussen illusies en waarheid, tussen pijn en vreugde, tussen hel en Hemel. Laat onze dankbaarheid jegens onze Leraar ons hart vervullen, nu we vrij zijn onze vreugde te kiezen in plaats van pijn, onze heiligheid in plaats van zonde, de vrede van God in plaats van strijd, en het licht van de Hemel in plaats van de duisternis van de wereld.
Toelichting:
Dit is een pittige les. Ze confronteert ons met weer een andere blokkade: de schijnbare werkelijkheid van pijn. Zoals deze les zegt, lijkt pijn te getuigen van “een nachtmerrie over verlating door een Eeuwige Liefde” (2:5). “Ze getuigt van de haat van God de Vader jegens Zijn Zoon” (1:7).
Iedereen die echte pijn heeft gekend, weet waar dit over gaat. Iedereen die een geliefde heeft gehad die hevige, constante pijn moest doorstaan, kent de vragen die dan bij je opkomen: “Als God Liefde is, hoe kan Hij dit dan toelaten?” Zelfs mildere vormen van pijn roepen dergelijke vragen op.
Ik ga niet net doen alsof ik deze blokkade al volledig uit mijn denkgeest heb verwijderd. Ik vind het dan ook moeilijk om over deze les te schrijven, omdat een groot deel van mezelf pijn nog steeds als werkelijkheid ziet, niet als een illusie. Maar toch geloof ik dat het waar is wat deze les zegt. Ik kies ervoor om dat te geloven en ik wil het ook geloven. Ik ervaar dus geen conflict in mezelf met betrekking tot dit thema. Ik leer steeds meer mijn angsten recht in de ogen te kijken en te erkennen dat ik nog steeds voor een groot deel geloof in de werkelijkheid van pijn. En dat betekent volgens deze les dat een deel van mij gelooft dat God niet bestaat (3:3-4), dat het onmogelijke is gebeurd, en dat de Eeuwige Liefde mij verlaten heeft. Dat is niets nieuws voor iedereen die het Tekst-boek zorgvuldig heeft gelezen.
En nu?
Moet ik mij schuldig voelen omdat mijn denkgeest nog niet volledig is getransformeerd? Natuurlijk niet:
De tijd is gekomen om te lachen om zulke waanzinnige ideeën. Het is niet nodig om ze als barbaarse misdaden of geheime zonden met zware gevolgen te beschouwen (4:2-3).
Aangezien ik mij Gods Liefde kan herinneren door zonder oordeel naar mijn ontkenning van Hem te kijken, kan ik zien dat deze “waanzinnige ideeën” een noodzakelijk onderdeel zijn van mijn proces en een teken van vooruitgang, niet van achteruitgang. En de remedie is niet schuld, maar gelach!
We hebben twee keuzes ten aanzien van pijn: hij wordt ofwel veroorzaakt door iets of iemand buiten onszelf, wat betekent dat we hulpeloze slachtoffers zijn van een boze God (of, als er geen God is, van het blinde noodlot), ofwel door onszelf, door onze eigen gedachten. Als het eerste waar is, is er geen hoop op ontsnapping. Als het tweede waar is kunnen we ontsnappen door onze gedachten te veranderen. Ik geef er de voorkeur aan om het laatste te geloven! Zelfs als ik mij vergis, wat heb ik te verliezen? Het standpunt van de Cursus is kristalhelder:
Het zijn alleen jouw gedachten die je pijn bezorgen. Niets buiten je denkgeest kan jou op enigerlei wijze schaden of verwonden ..... Niemand anders dan jij beïnvloedt jou (5:1-2, 4).
Het vereist enige oefening om dit idee te leren gebruiken zonder schuldgevoel. We zijn verantwoordelijk, maar niet schuldig, daar is de Cursus zeer duidelijk over. Het vereist waarschijnlijk nog meer oefening om dit idee te leren gebruiken in de interactie met iemand die pijn lijdt. God verhoede dat we deze redenering ooit gebruiken om iemand zich schuldig te laten voelen over zijn of haar pijn!
De Cursus is er eveneens duidelijk over dat een tussenweg noodzakelijk is, wanneer we nog niet in staat zijn om dit idee volledig te accepteren, wanneer onze angst nog te groot is om uitsluitend op de denkgeest te vertrouwen voor het lenigen van de pijn. Afzien van medicatie, bijvoorbeeld, wanneer dit onze angst vergroot, is contraproductief (T2.IV.4; T2.V.2). Genezing is de bevrijding van angst, iets wat de angst vergroot kan niet genezend zijn.
Ik kan leren om in toenemende mate deze les toe te passen op manieren die mijn angstniveau toelaat. Ik kan me bijvoorbeeld realiseren dat de automobilist die me snijdt in het verkeer me geen pijn doet, alleen mijn gedachten over zijn gedrag doen me pijn; ik kan me realiseren dat de persoon die mijn liefde afwijst me geen pijn doet, alleen mijn gedachten daarover doen me pijn. Ik kan ook oefenen met lichamelijke pijn. Als ik hoofdpijn heb, of als mijn maag van streek is, of als ik verkouden ben, kan ik mij realiseren dat mijn gedachten daar de bron van zijn, niet iets buiten mijn denkgeest. Als ik medicijnen gebruik kan ik mij realiseren dat ik alleen de symptomen bestrijd en niet de oorzaak genees, en dat ik evenveel aandacht kan geven aan de genezing van mijn denkgeest. Als ik ernstige of chronische pijn ervaar, kan ik ontkennen dat dit getuigt van het niet-bestaan van God, lachen om het idee dat God boos is, en me realiseren dat de pijn mij alleen maar laat zien dat mijn denkgeest zich vergist in wat ik denk te zijn (2:3). Ik kan ervoor kiezen me niet te richten op het laten verdwijnen van de pijn, maar op het genezen van de oorzaak. Het gebruik van “magie” (fysieke middelen) om de pijn te verlichten, terwijl ik mij wijd aan het omscholen van mijn denkgeest is verstandig en maakt mijn denkgeest vrij om te doen wat hem te doen staat.
Ik kan mijn best doen om zoveel mogelijk heilige ogenblikken te beleven en “zonder verdediging de stille plaats binnen [te gaan] waar de hemelse vrede alles tenslotte in stilte bewaart” (9:1). Ik wil de Liefde van God in mezelf voelen en, al is het maar voor even, mijn onbarmhartige zelfveroordeling loslaten. Ik kan ervan getuigen dat de pijn gedurende het heilig ogenblik verdwenen was, zowel mijn eigen pijn als die van een vriend die chronische pijn lijdt. De heilige ogenblikken kunnen mij trainen om steeds langduriger bevrijd te zijn van alle pijn, en de vreugde vrijmaken die door de pijn werd verstikt.
Pijn is illusie, vreugde werkelijkheid. Pijn is niets dan slaap, vreugde is ontwaken. Pijn is bedrog, alleen vreugde is waarheid (10:4-6).
Oefeninstructies:
DOEL
Je realiseren dat pijn een bedrieglijke illusie is en vreugde de werkelijkheid en de waarheid. Voorbijgaan aan de blokkade van pijn en ervaren van de vreugde die daarachter ligt.
OEFENING
’s Morgens en ’s avonds, minimaal vijf minuten en in het ideale geval dertig minuten of meer.
In deze meditatie zet je alle gedachten van aanval en verdediging en alle oordeel opzij. Het zijn slechts pogingen om je heiligheid te verbergen. Verzink in de stilte van de vrede van de Hemel. Op deze heilige plaats zul je de vreugde van God voelen. Hier zul je beseffen dat niet vreugde, maar pijn een naïeve illusie is. Hier begrijp je dat vreugde werkelijkheid is; ze is ontwaken en ze is de waarheid.
HERHALINGEN
Een of twee minuten op elk heel uur, of korter wanneer de omstandigheden dat niet toelaten.
Doe een korte versie van de ochtend- en avondoefening. Besluit met het vragen om Gods leiding in het komende uur en dank Hem voor Zijn gaven in het afgelopen uur.
ANTWOORD OP VERLEIDINGEN
Zodra je in de verleiding komt om te denken dat de wereld jou pijn bezorgt, realiseer je dan dat dit een oordeel is en dat dit oordeel een zwaard is dat je tegen je eigen keel houdt (9:4). Herhaal dan het idee en kies de vreugde van God in plaats van pijn.