Les 31

(31 januari)

Ik ben niet het slachtoffer van de wereld die ik zie.

1. Het idee van vandaag is de aanloop tot je bevrijdingsverklaring. Weder om moet dit idee toegepast worden zowel op de wereld die je buiten je, als op de wereld die je binnen je ziet. Bij het toepassen van het idee zullen we een oefenvorm hanteren die steeds vaker zal worden gebruikt, met variaties zoals aangegeven. Deze vorm heeft in het algemeen twee aspecten, een waarbij je het idee wat langer achtereen beoefent, en een die bestaat uit het frequent toepassen van het idee door de dag heen.

 

2. Er zijn twee langere oefenperioden met het idee voor vandaag nodig, een ‘s morgens en een ‘s avonds. Drie tot vijf minuten valt voor elk aan te raden. Kijk in die tijd langzaam om je heen terwijl je het idee twee- tot driemaal herhaalt. Sluit je ogen en pas hetzelfde idee dan op je innerlijke wereld toe. Je zult aan beide tegelijk ontsnappen, want de innerlijke wereld is de oorzaak van de uiterlijke.

 

3. Laat bij het doorzoeken van je innerlijke wereld gewoon alle gedachten die door je denkgeest heengaan, tot je bewustzijn toe, waarbij je ze elk even in ogenschouw neemt en dan tot de volgende overgaat. Probeer er geen enkele hiërarchie in aan te brengen. Zie ze zo gelijkmoedig mogelijk komen en gaan. Blijf bij geen enkele in het bijzonder stilstaan, maar probeer de stroom gelijkmatig en kalm voorbij te laten gaan, zonder enige speciale investering van jouw kant. Herhaal het idee van vandaag voor jezelf zo vaak je wilt, terwijl je jouw gedachten zo rustig zit te observeren, maar doe dat zonder een gevoel van haast.

 

4. Herhaal daarnaast in de loop van de dag het idee voor vandaag zo vaak mogelijk. Herinner jezelf eraan dat je in naam van je eigen vrijheid een onafhankelijkheidsverklaring aflegt. En in jouw vrijheid is de vrijheid van de wereld gelegen.

 

5. Het idee voor vandaag is ook bijzonder goed te benutten als antwoord op iedere optredende vorm van verleiding. Het is de verklaring dat je er niet voor zult zwichten, en jezelf tot slaaf maken.


Toelichting:

Waarschijnlijk is je opgevallen dat in deze les niet één metafysische gedachte voorkomt, met uitzondering van de titel. De les zelf bestaat uit oefen-instructies. In deze toelichting zal ik dezelfde lijn aanhouden.

 

Eigenlijk is de titel op zichzelf al voldoende. Als je erover nadenkt, is het verbazingwekkend op hoeveel manieren wij onszelf als slachtoffer van de wereld zien. We gaan door het leven met het gevoel dat we slachtoffer zijn – van het weer, van de eikel die je snijdt in het verkeer of het parkeerplekje inschiet dat jij op het oog had, van de computer als “hij” je bestand kwijtraakt, van je huisgenoot die het laatste restje warm water opmaakt net voordat jij wilt gaan douchen, van de trage bediening in het restaurant, van het verkeer dat ervoor zorgt dat je te laat op je afspraak komt... En dan zijn er natuurlijk nog de mensen die je opzettelijk en vanuit kwaadaardigheid terroriseren in je eigen stad, of misschien zelfs in je eigen huis.

 

Vreemd genoeg voelen we ons ook het slachtoffer van onzichtbare vijanden en zelfs van onze eigen gedachten. Ooit een paniekaanval gehad? Of het gevoel dat je gepakt werd door de belastingdienst? Of je slachtoffer gevoeld van een “oneerlijk systeem”? Gekweld door zelftwijfel?

 

De bewering dat je niet het slachtoffer bent van de wereld die je ziet kan dus bevrijdend en stimulerend zijn. Het is opmerkelijk hoe deze eenvoudige woorden ervoor kunnen zorgen dat gevoelens van zwakheid en hulpeloosheid van je afglijden. Probeer het! Het zal je bevallen.

 

In feite ben je méér het slachtoffer van je innerlijke wereld dan van de uiterlijke: “Je zult aan beide tegelijk ontsnappen, want de innerlijke wereld is de oorzaak van de uiterlijke” (2:5).

 

Deze les introduceert een oefenmethode die de basis zal worden voor het grootste gedeelte van het Werkboek en voor degenen die dit al een keer hebben doorgewerkt:

 

  1. Twee langere oefenperioden, een ’s morgens en een ’s avonds, waarin je het idee van de dag in het algemeen toepast.
  2. Regelmatige herhalingen van het idee gedurende de dag.
  3. Gebruik van het idee als “antwoord op verleidingen” wanneer deze zich voordoen.

 

Het enige onderdeel van de beoefening dat in deze les nog niet wordt genoemd zijn de uurlijkse of halfuurlijkse herhalingen, die qua tijd tussen de hierboven genoemde langere perioden en (1) en de regelmatige herhalingen (2) in zitten. Deze komen aan de orde wanneer het Werkboek adviseert de gewoonte te ontwikkelen om op vaste tijden te oefenen.

 

Neem de langere oefenperioden van drie of vijf minuten, ’s morgens en ’s avonds, serieus. Je leert niet pianospelen als je maar de helft van de toonladder oefent, dus pas een dergelijke beperking ook hier niet toe. Vanaf nu wordt de beoefening intensiever en net als ik vind je dit waarschijnlijk moeilijker om vol te houden en te doen. Maar:

 

Jou wordt slechts gevraagd de ideeën toe te passen zoals je opgedragen wordt. Er wordt je helemaal niet gevraagd ze te beoordelen. Er wordt je alleen gevraagd ze te gebruiken. Juist het gebruik ervan zal ze betekenis voor je laten krijgen en je tonen dat ze waar zijn (WdI.In.8:3-6).


Oefeninstructies:

DOEL

Een begin maken met het ervaren van bevrijding.

 

OEFENING

Twee keer, ’s morgens en ’s avonds, drie tot vijf minuten.

 

  • Herhaal het idee twee of drie keer, terwijl je langzaam om je heen kijkt.
  • Sluit dan je ogen en pas het idee toe op je innerlijke wereld, het niveau van de oorzaak. Merk elke gedachte op die zich aandient, waar ze ook over gaat en laat haar vervolgens voorbijgaan. Evenals bij les 10 is het belangrijk om afstand te nemen van je gedachten. Probeer ze te zien als een optocht van ongeorganiseerde, betekenisloze objecten, of als voorbijdrijvende bladeren in een rivier. Houd die stroom in beweging, blijf bij geen enkele gedachte stilstaan. Herhaal het idee van vandaag zo vaak als je wilt, maar zonder haast, terwijl je naar deze voorbijdrijvende gedachten kijkt.

 

HERHALINGEN

Zo vaak mogelijk (aanbevolen wordt enkele keren per uur).

Herhaal het idee en herinner jezelf er aan dat je hiermee bevestigt dat je niet afhankelijk bent van uiterlijke oorzaken en dat je tegelijkertijd andere denkgeesten bevrijdt. Herhaal het idee nú op deze manier – het kost je slechts vijf seconden.

 

ANTWOORD OP VERLEIDINGEN

Herhaal het idee zodra je het gevoel hebt dat iets of iemand je tot slachtoffer maakt. Dit zal nog beter werken als je het uitspreekt als een verklaring dat je weigert om slaaf te zijn van uiterlijke omstandigheden en van de reacties van het ego.

 

OPMERKING

De les van vandaag laat een belangrijke ontwikkeling zien. De dagelijkse beoefening wordt verdeeld in twee fasen: langere oefenperioden, over het algemeen ‘s morgens en ’s avonds, en kortere, frequente oefeningen gedurende de dag, inclusief het herhalen van het idee als antwoord op verleidingen. Dit is een stap in de richting van de uiteindelijke viervoudige structuur van a) ochtend- en avondoefeningen, b) een oefening per uur, c) regelmatige herhalingen en d) antwoord op verleidingen.