Het nemen van stille tijd in de ochtend is essentieel voor een Cursusstudent. Dat is het moment waarop we ons mentaal voorbereiden op de dag en deze aan God kunnen wijden, in plaats van aan overleven. Daarom is dit een belangrijk onderdeel van de Werkboek-beoefening. Het is het moment waarop we de les van de dag lezen en onze eerste praktijkoefening doen. Zelfs nadat we het Werkboek hebben doorgewerkt verwacht de Cursus dat we dit blijven doen, zoals ons verteld wordt in Deel 16 van het Handboek voor leraren: “Hoe behoort een leraar van God zijn dag door te brengen?”

 

Wat ik hier wil bespreken is de vraag wanneer we die stille tijd het beste kunnen nemen. Als je dat tot nu toe nooit hebt gedaan is dit een belangrijke vraag. Maar zelfs wanneer je ’s morgens wel regelmatig je stille tijd neemt, kun je vragen hebben zoals: Hoe belangrijk is het dat ik dat meteen na het ontwaken doe? Kan het ook later? Hoe weet ik wat het ideale tijdstip is?

 

Net als veel van dergelijke vragen worden ook deze door de Cursus zelf beantwoord. Ik heb elf passages gevonden waarin dit het geval is en waarin steeds hetzelfde wordt gezegd. Ik kies daaruit de volgende drie:

 

1. “Liefst vlak na het ontwaken” (WdI.42.3:1).

In het ideale geval wil de Cursus dat we meteen na het opstaan onze stille tijd nemen. Hij zegt dat we, als dat het eerste is wat we doen, daar het meeste profijt van hebben. Waarom? Ik denk dat dat komt doordat de denkgeest vlak na het ontwaken nog redelijk blanco is. Hij zit nog niet volgepropt met alle beslommeringen van de dag, dus we kunnen hem vullen met alles wat we willen. Als we deze gelegenheid aangrijpen om hem te vullen met vredige en liefdevolle gedachten, dan zal dat een groot deel van de dag – en misschien zelfs de hele dag – bij ons blijven. Als we te lang wachten zal de denkgeest vollopen met taken en zorgen en plannen. Als we dan gaan zitten voor onze stille tijd is de kans groot dat het ons niet lukt om dat allemaal weer los te laten en dat we die tijd verspillen aan het piekeren over al die taken en zorgen en plannen.

 

Is het een soort wet dat we meteen na het ontwaken stille tijd moeten nemen? Nee, zegt de Cursus:

 

Deze Cursus is steeds praktisch. Het kan zijn dat de leraar van God als hij wakker wordt niet in een toestand verkeert die gunstig is voor vredige gedachten. Als dat zo is, laat hij zich dan alleen te binnen brengen dat hij ervoor kiest zo spoedig mogelijk tijd met God door te brengen, en laat hij dat dan ook doen (H16.4:1-3).

 

Het gaat niet om de vorm van het nemen van stille tijd, maar om de inhoud ervan: het bereiken van zijn werkelijke doel. Daarom zegt de Cursus niet: “als je wakker wordt”, maar – tot drie keer toe – “vlak na het ontwaken”.

 

2. “Een tijdstip waarop je weinig afleiding verwacht” (WdI.32.4:3).

Dit is zo duidelijk dat het nauwelijks uitleg behoeft. Als het nemen van stille tijd “vlak na het ontwaken” betekent dat je kinderen op de deur kloppen en vragen: “Wanneer krijgen we ons ontbijt?” dan is dat uiteraard niet het geschikte moment. Zoek dan een moment met minder afleiding. In het Werkboek betekent dat twee dingen:

 

1. Je bent alleen (wordt twee keer genoemd).
2. Je bent in een rustige omgeving (wordt vier keer genoemd).

 

3. “Als je het gevoel hebt er redelijk klaar voor te zijn” (WdI.32.4:3).

Bij het vorige punt ging het om uiterlijke omstandigheden – ben je in een ruimte met veel lawaai en andere mensen? – hier gaat het om innerlijke omstandigheden: ben je er klaar voor om je op God te concentreren? Dit wordt vier keer genoemd en ik denk dat het betekent: ben je wel helemaal wakker? Laten we eerlijk zijn: sommigen van ons zijn niet helemaal helder als ze wakker worden. Anderen horen de wekker, maar kunnen dat geluid niet meteen thuisbrengen. Voor diegenen heeft het geen enkele zin om “vlak na het ontwaken” te mediteren.

 

Samenvatting:

Wanneer kun je ’s morgens het beste je stille tijd nemen? De Cursus heeft daar een eenvoudige formule voor: zo spoedig mogelijk na het ontwaken, zo spoedig mogelijk als je je daar klaar voor voelt (als je helemaal wakker bent) en als je alléén in een rustige omgeving bent.